در نزدیکی شهرستان ماهنشان استان زنجان جاذبه ای مرموز و عجیب قرار گرفته است، بنایی که ردی از جن و دیو را بر چهره دارد و بومی ها ساختش را کار جنیان میدانند به همین دلیل است که به آن دودکش جن میگویند. «دودکش جن» دقیقاً همانجایی است که ماهنشان را شهری افسانهای میکند و خیلیها با وجود آنکه از زنجان گذر کردهاند، ولی تابهحال نه آن را دیده و نه دربارهاش شنیدهاند. معلوم هم نیست پایه نامگذاری آن چیست؛ شاید به اعتقادات کهن مردم این خطه برگردد؛ اما در اصل، «دودکش جن» نوعی سنگ قارچیشکل است که براثر فرسایش پدید آمده و به منارهای بلند و نازک میماند که سنگ دیگری روی آن قرار گرفته است و در اصطلاح زمینشناسی به آن «Hoodoo» میگویند. از جاهای دیگری که در ماهنشان میتوانید این پدیدههای دوست داشتنی را ببینید قلعه بهستان است که به آن تخت دیو و کهن دژ هم میگویند. این قلعهی افسانهای با معماری دستکند و بینظیر در دل کوه، در مسیر رودخانهی قزل اوزن جای گرفته است و از آثار ملی کشور به شمار میرود. سازندگان قلعه با در نظر داشتن طرح اولیه، اقدام به کندن کوه و تخلیه خاکها و سنگها کردهاند و اتاقها را به وجود آوردند و به هر تعدادی که به اتاقهای آن اضافه شده راههای ارتباطی آنها به مجموعه نیز به صورت دالانهایی افزوده شدهاست. برخی از مردم محلی این آثار را به دلیل شکل عجیبشان «دودکش جن» یا «تخت دیو» مینامند.قدمت این مکان را به زمان مادها نسبت میدهند و تا دورههای اسلامی، همچنان پابرجا بوده و استفاده میشده است. شکل ظاهری بیرون قلعه بسیار تماشایی است و به گونهی است که شبیه دیوارهای از دودکشهای به هم چسبیده و تعدادی دودکشهای جدا است و شما را به یاد قلعههای اسرارآمیز فیلمهای و قصهها خواهد انداخت. البته بهتر است بدانید که در شهر ماهنشان، دودکش جنهای زیادی وجود دارد؛ کافی است در مسیرتان دقت و توجه کنید تا بتوانید آنها را ببینید.
تپه سیلک یا همان تپه های سیلک کاشان در ضلع جنوبی غربی شهر کاشان و در سمت راست جاده کاشان به فین یعنی خیابان امیر کبیر واقع شده است که شامل دوتپه شمالی و جنوبی یا همان گورستان الف – ب به فاصله 600 متری از هم است گورستان الف با قدمت 3500 ساله در 200 متری جنوب قرار داشت که امروزه بروی آن بلوار امیرالمومنین کشیده شده است گورستان ب نیز با قدمت 3000 ساله در زیرباغ ها و مزارع کشاورزی ضلع غربی تپه قرار گرفته است و تنها زیگورات سیلک که 15.94 متر از ارتفاع آن باقی مانده است که از سه طبقه سکوی مطبق و یک پاگرد در جنوب سکوی اول و یک راه بالا رو ساخته شده است که در بازسازی جدبد بنای زیگورات این راه به شکل پلکان نشان داده شده است که کهن ترین زیگورات های ایران است و در دوره چهارم در کنار معبد اصلی شهر سیلک بنا شده است.هن ترین مردم دشت نشین، مردم محل سیلک (Sialk) نزدیک کاشان بودند که آثار زندگی ایشان را در آنجا به دست آورده اند. میدانگاه باستانی سیلک در منطقه فین کاشان واقع شده است و پیشینه ای نزدیک به هفت هزار سال دارد. تپه سیلک در حقیقت زیگورات یا نیایشگاه مردمان باستانی بوده است که از گل رس و سفال ساخته شده است.
سازه های آبی شوشتر، حاصل مهندسی دوران هخامنشیان و ساسانیان در دل شهر شوشتر است. این سازه های تاریخی مجموعهای به هم پیوسته از 13 اثر تاریخی شامل پل ها، بندها، آسیابها، آبشارها، کانالهای دست کند و تونلهای عظیم هدایت آب هستند که در ارتباط با یکدیگر از حدود 2000 سال پیش تا کنون به خوبی کار میکنند و در برابر حوادث دوران پابرجا مانده اند.
دشت خوزستان که در پائین دست کوه های بلند و برف گیر زاگرس جای گرفته و از جنوب به خلیج فارس راه میبرد، از جمله معدود مناطق پرآب ایران است و بزرگترین رودهای دائمی ایران یعنی کارون، کرخه و دز در این استان جریان دارند. رودخانه گرگر که شاخه ای از رود کارون است، درست از میان شهر شوشتر عبور میکند و سازه های آبی شوشتر بر روی شاخه گرگر بنا شده اند.
در مناطقی چون شوش و شوشتر، آبرفت این رودها، زمین را مستعد کشاورزی در مقیاس وسیع کرده است. اما بهره گیری موثر از آب مستلزم مهندسی پیچیده ای است که طی هزاران سال در این نواحی شکل گرفته است. این مهندسی که سرآغاز آن را باید به دوران ایلامی (پیش از میلاد) نسبت داد، سه وظیفه دارد : اول، مهار کارون و جلوگیری از طغیان های مخرب آن. دوم، تامین و توزیع آب برای زمین های کشاورزی و سوم، بهره گیری از نیروی آب برای صنایع وابسته به کشاورزی.
مادام ژان دیولافوآ، باستان شناس نامدار فرانسوی، در سفرنامه ی خود از این محوطه به عنوان مهم ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد کرده است. این سازه ها آب رود کارون را میان تمامی نقاط شوشتر و شهر های اطراف تقسیم میکرد. پیشینه ی ساخت آسیاب ها وتونل های این محوطه به دوران هخامنشی برمی گردد. آسیاب های موجود در محوطه نیز اکثرا در دوران صفوی ساخته شده و در اثر سیل سال 1342 ویران شده اند. پی ساختمان های موجود مربوط به دوره ساسانی است که در دوران قاجار مرمت و بازسازی شده است.
به دلیل اهمیت این مجموعه آبی، این منطقه از دوران ایلام باستان تا اواخر قاجار، محل استقرار حکومت های محلی بر فراز صخره ی شوشتر بوده است. پس از گذشت 18 قرن از عمر سازه های آبی شوشتر این بناها در سال 2009 میلادی و 1388 شمسی به عنوان دهمین اثر کشوری و دومین اثر استان خوزستان بعد از زیگورات چغازنبیل در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدند.
تنگه شگفت انگیز “چاهکوه” در روستای چاهوی شرقی جزیره قشم،با حفره ها و دالان ها و اشکال اعجاب آور در دیواره های خود بیننده را مبهوت میکند. نظیر این پدیده زمین شناسی در آلمان، انگلیس، چین، آمریکا و چند کشور دیگر وجود دارد. تنگه چاهکوه، پدیده ای شگفت از فرسایش سنگ های رسوبی زمین، در جزیره قشم واقع شده است. دره یا تنگه چاهکوه، در بخش شهاب از توابع شهرستان قشم، دره ای به عمق 100 متر، نمایشی از فرسایش سنگ های رسوبی است. این دره در 70 کیلومتری شهر قشم و در کنار روستای چاهوی شرقی، در بخش غربی ساحل شمالی جزیزه قشم قرار دارد و یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری جزیره قشم است. این دره شگفت انگیز، در دل کوه سنگی یکپارچه که به شکل ضربدر برش خورده قرار دارد . چاهکوه در ابتدا عریض و با دیواره های بلند در برابر دیدگان مخاطب ظاهر میشود، ولی به تدریج از عرض آن کاسته تا جایی که عبور از میان آن دشوار میشود، این در حالی است که ارتفاع دیواره ها همچنان زیاد است و به همین دلیل داخل دره نور کمی وجود دارد. در حوالى روستاى چاهو در کناره شمالى بخش غربى جزیره دو دره عمود برهم با دیواره هاى عمودى بلند دیده مى شوند که مورفولوژى شبه کارستى را نشان مى دهند. در کف یکى از دره ها که امتداد تقریباً شمالى جنوبى دارد حفره هاى کم عمق و نیمه عمیق چاه مانندى وجود دارند که محل انباشت و ذخیره آب هاى جارى شده در دره ها بوده و مورد استفاده اهالى منطقه قرار مى گیرند. ورودى دره شمالى جنوبى از سمت شمال عریض تر و کم شیبتر است و شکل کمابیش یو مانندى را نشان مى دهد. هرچه به سمت جنوب پیش مى رویم دره کم عرض تر شده و شیب آن افزایش مى یابد و در انتها به شکل وی درآمده و صعب العبور مى شود. این مشخصات نشان دهنده سیلابى بودن دره است.
غار نمکدان از جمله غارهای استان هرمزگان و یکی از منحصر به فردترین جاذبههای گردشگری جزیره قشم است. بخشی از کوههای جزیره قشم به دلیل انباشتگی و رسوب نمک موجود در آب دریا در گسلهای عمیق، تبدیل به کوهها و غارهای نمکی شدهاند که غار نمکدان، یکی از آنها است. این غار در بخش انتهایی جنوب غربی جزیره قشم و در فاصله 90 کیلومتری از شهر قشم در داخل یک کوه گنبدی شکل واقع شده است. دهانه غار نمکدان که در ارتفاع 237 متری از سطح دریا واقع شده، از جاده همجوار ساحل دریا حدود 2 کیلومتر فاصله دارد که به دلیل وجود جذابیتهای طبیعی، بهتر است به صورت پیاده طی شود. سقف غار از قندیلهای مرمرین نمک در اشکال مختلف پوشیده شده است که منظرهای بدیع را به وجود آورده است. رطوبت هوای جزیره و نفوذ آب در غار، سبب فروچکیدن آب نمک اشباع شده بر بدنه قندیلها شده و تغییر شکل دائمی آنها را سبب میشود. درون غار به ویژه در اعماق آن، تاریکی حکمفرماست از این رو برای مشاهده قندیلهای بلورین نمکی نیاز به چراغ قوه است. در فاصله 160 متری از دهانه ورودی غار، یک دریاچه نمک به عمق یک متر وجود دارد. از داخل غار نمکدان، یک جریان آب زیرزمینی میجوشد که راه را به خارج میگشاید و پس از حل کردن نمک در مسیر حرکت خود، به صورت چشمه نمک در دامنه کوه ظاهر میشود که در گودال مقابل خود، حوضچهای طبیعی به رنگ سفید به وجود میآورد. منظره این حوضچه از دور همچون برف زمستانی است. این چشمه در تمام طول سال جریان دارد. در ترکیب نمکهای غار نمکدان، عناصر مهمی همچون منیزیم یافت میشود که میتواند به عنوان نمک طبی و به ویژه برای ورزشکاران مورد استفاده قرار گیرد. باقی ماندن و تنفس در داخل این غار میتواند به بهبود بیماران مبتلا به آسم و ناراحتیهای تنفسی کمک کند. با بررسیهای به عمل آمده توسط یک گروه دانشمند زمینشناس از کشور چک به همراه استادان بخش زمینشناسی دانشگاه شیراز در سال 1385 خورشیدی، معلوم شد که غار نمکدان با طول 6400 متر، طولانیترین غار نمکی جهان است. تاکنون بیش از 6000 متر از این غار شناسایی شده است. پیمایش کامل غار نمکدان نیازمند در اختیار داشتن تجهیزات فنی مناسب است و بدون این وسایل، تنها میتوان 100 متر ابتدایی غار را طی نمود که البته آن نیز خالی از لطف نیست.
در قلب جزیره، در نزدیکی روستای برکه خلف پدیده زمین شناسی اعجاب آوری خود را به نمایش گذاشته است. اهالی محل میگویند که روزگاری ستاره ای از آسمان به قلب جزیره افتاده و در بر خورد خود با زمین جزیره این شکلها را از خاک و سنگ و ماسه پدید آورده است. برای این محل – که در اصطلاح محلی استاره کفته و گاه ستاره افتیده نامیده میشود. داستانهای وهم آلود و خیال انگیز فراوانی ساخته شده و بر سر زبانها است. حتی، ماندن در این نقطه از جزیره پس ازغروب آفتاب برای عده ای سخت نگران کننده است. چون میپندارند با سکوت شب موجودات فرا زمینی در استاره کفته گردهم میآیند. از هر سوی دره ستاره ها، تندیس های بلند قامت پیچاپیچ، هم چون ستون کاخ های ویرانه و قدیمی سر بر آورده اند. این اشکال گوناگون حاصل فعالیت باد و آب است که با فرسایش بی وقفه خود چنین سازه های زمین شناسی را هم چون مجسمه هایی هیولایی جلوه میدهند. وقتی باد شبانه زوزه کشان در لابه لای ستون ها میپیچد، صداهایی پدید میآید . بازدید از دره ستاره ها در شب های مهتابی جاذبه ای خاص دارد، به ویژه در آن لحظه که سکوت همه جا را فرا گرفته و آسمان و ستاره ها با نزدیکی خاصی به زمین احساس میشوند.در هر صورت برای رفاه حال بازدیدکنندگان و گردشگران در ابتدای سال 85 به دستور مدیرعامل منطقه آزاد قشم و با همت معاونت سیاحتی و گردشگری سازمان و کمک اهالی و شورای اسلامی روستای برکه خلف راه دسترسی به دره ترمیم و در جهت ایجاد امکانات رفاهی و بهداشتی اقداماتی صورت پذیرفته است.لازم به ذکر است این دره به عنوان بخشی از ژئوپارک قشم جزء آثار طبیعی جزیره در سازمان یونسکو به ثبت رسیده است.
جزایر ناز در 22 کیلومتری شهر قشم قرار دارد و بدلیل شرایط جزر، تنها محلی است که با پای پیاده و یا با خودروی شخصی میتوان تا فاصله یک کیلومتری داخل آبهای نیلگون خلیج همیشه فارس را پیمود و از این شرایط ویژه به عنوان یکی از جاذبه های مهم گردشگری قشم، بهره و لذت کافی برد. جزایر ناز با حدود سه هکتار وسعت به دلیل مسطح بودن، با توجه به دیواره های صخره ای پنج تا 10 متری خود و به دلیل نداشتن ساحل شنی، در هنگام جزر آب و به هنگامی که پسروی آب دریا کامل میشود، با ایجاد باریکه ای از خشکی به ساحل قشم متصل میشود. هرچند زمان این اتفاق کوتاه است، اما در همین مدت مسافران با ورود به جزایر ناز میتوانند از بلندای آن، تنگه هرمز، جزیره لارک و همه زیبایی های عالم خلقت را از دل پهنه آبی خلیج فارس نظاره و خدا را از بابت همه نعمت هایش ستایش کنند. جزایر ناز به عنوان یک سایت ویژه گردشگری منحصر بفرد به ویژه برای کسانی که برای نخستین بار این پدیده شگفت طبیعی را از نزدیک تماشا میکنند، معروف است. عبور در دریا با پای پیاده و یا با خودرو شخصی به مثابه یک آرزو میماند که در جزیره قشم هر روز محقق میشود و شماری از دوستداران طبیعت از این فرصت بهره میبرند. آرامش و زیبایی جزایر ناز از یک سوو وجود صدفها و مرجانهایی که در طرح ها و رنگ های مختلف و متنوع در اطراف این جزایر دیده میشوند نیز از سوی دیگر بر زیبایی این سایت منحصر بفرد گردشگری در قشم افزوده است. این جزیره خالی از سکنه است فقط ماهیگیران محلی چند سایبان و مکان استراحت از چوب و پلاستیک به صورت موقت در آن احداث کردهاند.
جنگل دریایی حرا که در جزیره قشم واقع در استان هرمزگان قرار دارد، یکی از شگفت آورترین جاذبه های طبیعی کشورمان است که همه ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جذب میکند. جنگل های دریایی یکی از عجیب ترین عناصر طبیعی خلقت در جهان هستند. درختانی که در ناحیه جذر و مدی زیست میکنند و از آب شور بهره میگیرند. عجیب تر اینکه گه گاه بخش اعظم آنها به زیر آب شور دریا فرو میرود اما همچنان به حیات خود ادامه میدهند. گونه حرا که نام علمی آن به حکیم و فیلسوف ایرانی ابو علی سینا (Avicennia Marina ) نسبت داده میشود، درختانی در اندازه های 3 تا 6 متر با شاخ و برگ سبز روشن هستند. حرا درختی است آب شورزی که هنگام مد آب دریا تا گلوگاه در آب فرو میرود. با خاصیت تصفیه ای که در پوست این درخت وجود دارد، بخش شیرین آب دریا را جذب و نمک آن را دفع میکند. درخت حرا در حقیقت یک کارخانه آب شیرین کن طبیعی و خدادادی است. در تنگه خوران، بین جزیره قشم و بخشی از استان هرمزگان ( فاصله بین شمال جزیره قشم و بندر خمیر) جنگل دریایی حرا در گستره ای معادل 200 کیلومتر مربع پدید آمده که از تنوع زیستی بالایی برخوردار است .جنگل حرا به دلیل مساعد بودن شرایط اکولوژی، زیستگاهی امن برای پرندگان مهاجر از مناطق گرمسیری است. پرندگانی همچون حواصیل بزرگ، اگرت بزرگ، اگرت ساحلی، حواصیل هندی، کفچه نوک تیز، سلیم خاکستری، گیلانشاه، کاکائی و .... جوامع جنگلی مانگرو ( حرا) در طول میلیونها سال موفق شده اند تا سازگاری اعجاب انگیزی با آب شور دریا و سواحل جزر و مدی پیدا کنند. اصولا این گیاهان قادر نیستند دمای کمتراز 5 درجه سانتی گراد را تحمل کنند. ضمن اینکه شوری بین 20 تا 32 در هزار برای رشد آنها مناسب است. مانگرو یکی از مقاومترین گونه ها محسوب میشود که با حداقل نیازهای خاص گیاهان مانگرو، در سواحل و امتداد کوهها توسعه مییابد. یکی از ویژگی های درختچه حرا، ریشه آن است. ریشه های اصلی حرا کوتاه و کم عمق اند و از آنها ریشه های فرعی و باریک و عمودی اسفنجی به سمت بالا منشعب شده و بطور متوسط تا 30 سانتی متر از سطح زمین بالاتر میروند. این ریشه های هوایی بتدریج دور درخت را پوشش میدهند و تبدیل به یک شبکه میشوند و به این ترتیب امکان زیستگاه در چنین محیط باتلاقی فراهم میکنند. این ریشه ها از شوری اطراف نیز میکاهند تا امکان تغذیه گیاه از آب بسیار شور دریا میسر شود. جنگلهای دریایی حرا در شبانه روز دو بار در آب دریا آبتنی میکنند. هنگام مد ماهیان زیادی به طرف جنگل حرکت میکنند و صیادان محلی نیز به خوبی این را میدانند. از راه خشکی راهی به درون جنگل ها نیست و تنها راه دیدن آن ها، راه آبی است. برای تماشای این جنگل نیز باید با ناخدایان پر تجربه همراه شد، چون تنها آن ها میتوانند آب راهه های کوچک و متعدد موجود جنگل را شناسایی کنند.
مجموعه تخت سلیمان که در گذشته به شهر گنجک نیز معروف بوده است، چهارمین اثری است که از ایران در سال 1380 در فهرست میراث جهانی ملموس یونسکو به ثبت رسیده است. این منطقه حدود 124 هزارمتر مربع مساحت دارد و متشکل از یک سکوی مستحکم گرد با ارتفاع حدود 60 متر بالاتر از دشت های اطراف ساخته شده است که بر روی آن معبد آناهیتا، یک آتشکده زرتشتی و یک دریاچه طبیعی وجود دارد. تخت سلیمان یک مجموعه فرهنگی، تاریخی و طبیعی است که آثار سکونت انسان از هزاره اول قبل از میلاد در آن یافت شده است و در دوره های مختلف تاریخی مادها، اشکانیان، ساسانیان و مغول ها یکی از مناطق حائز اهمیت و محل سکونت بوده است. به گفته برخی مورخان، تخت سلیمان همان زادگاه زرتشت پیامبر است. قلعه تاریخی تخت سلیمان بازمانده از دوره ساسانیان با بخشهای مختلفی همچون آتشکده آذرگشنسپ به عنوان یکی از مهمترین آتشکده های دوره ساسانی، آتشکده شاهی و جنگ آوران، ایوان خسرو، معبد آناهیتا و چندین آتشکده کوچک و دروازهها و دیوارهای مستحکم از بناهای مهم تاریخی ایران و جهان به شمار میرود. مجموعه باستانی تخت سلیمان قبل از اسلام به عنوان بزرگترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان به شمار میرفت اما در سال 624 میلادی و در حمله هراکلیوس، امپراطور رومیان به ایران تخریب شد، بکارگیری سنگهای تراشدار و آجرهای بزرگ در ساخت این بنای تاریخی و واقع شدن دریاچه عجیب و همیشه جوشانی به عمق 112 متر در وسط این مجموعه جلوه زیبا و خاصی به این مکان تاریخی بخشیده است. این مکان تاریخی در زمان ایلخانیان و در دوره حکمرانی آقاخان در قرن هفتم هجری به عنوان تفرجگاه تابستانی مورد استفاده قرار گرفت، این حکمران مغول با احداث بناهای مختلفی همچون سالن شورا، ایوان شرقی و ساختمانهای 8 و 12 ضلعی یکبار دیگر جان تازه ای به مجموعه تاریخی تخت سلیمان تکاب بخشید. آتشکده آذرگُشنَسپ، در شمال دریاچه واقع شده است و مهم ترین اثر تاریخی موجود در مجموعه تخت سلیمان است. این معبد زرتشتی یکی از مهم ترین معابد و پایگاه های زرتشت در دوره ساسانیان است. در قسمت روبه رویی آتشکده، حیاط شمالی و در شرق آن محل آتش مقدس است و در سمت شرق آتشکده تالار ستونداری قرار دارد. این آتشکده محل تاجگذاری شاهان سلسله ساسانیان بوده است. این آتشکده به طبقه جنگجویان و سپاهیان و شاهان اختصاص داشتهاست و تنها خانواده سلطنتی و فرماندهان نظامی حق عبادت در آنجا را داشتهاند. دریاچه تخت سلیمان که در دل سکوی تخت سلیمان قرار گرفته است، دریاچه ای اسرارآمیز است که افسانه ها و داستان های زیادی درباره آن و راز و رمزهایش نقل میشود. نکته جالب در مورد این دریاچه غیرقابل دسترس بودن به دلیل آغشته بودن به سم آرسنیک، رسوبات فراوان و عمق زیاد آن است و تاکنون کاوشگران و غواصان موفق به رسیدن به اعماق و کاوش بستر این دریاچه نشده اند. دریاچه تخت سلیمان در عمیق ترین نقطه 112 متر عمق دارد و چشمه ای جوشان در بستر، آبی 40 درجه را به آن میبخشد که در سطح حرارتش نصف میشود. معبد آناهیتا در شمال شرقی دریاچه، معبدی منتسب به آناهیتا، الهه آب واقع شده است. مردمان در گذشته از این معبد برای ستایش آب استفاده میکردند. در اسناد تاریخی آمده است که مردم در زمان جنگ و حمله دشمنان، اشیا گرانبها و ارزشمند خود را درون دریاچه میانداختند و معتقد بودند آناهیتا از آنها در برابر دشمنان محافظت میکند. همچنین کوه یا تخت بلقیس در ۸ کیلومتری شمال شرقی تخت سلیمان با دو قله با ارتفاع بیش از ۳ هزار متر قرار دارد. ارگ و استحکامات تاج و تخت بلقیس در قله جنوبی واقع شده است. استحکامات دارای برج دیدبانی مشرف به منطقه است. بر روی کوه میتوان از منظره زیبای دریاچهای که بین دو قله ایجاد شده لذت ببرید. از دیگر جاذبه های تاریخی منطقه تخت سلیمان، زندان سلیمان است که تپه مخروطی است که در ۳ کیلومتری غرب تخت سلیمان با ارتفاع حدود ۱۰۰ متر بالاتر از دشتهای اطراف با واقع شده است. در قله این تپه، گودالی به عمق ۸۰ متر و قطر ۶۰ متر وجود دارد که به احتمال زیاد در دو هزار سال پیش از آب پر شده است. علت چنین نامگذاری افسانه محلی است که میگوید اینجا مکانی است که در آن سلیمان، شیاطین نافرمان را زندانی کرده است. اما روایتهای واقعیتر از قربانی دادن پادشاهان در دوران ساسانی خبر میدهد. گفته میشود درون گودال و فضای زندان پر از گاز گوگرد است که روایت دوم را تقویت میکند.
تشکوه یا تشوه کوه آتشینی است که در شرق شهرستان رامهرمز و در جاده رامهرمز به ابوالفارس قرار دارد. این کوه از گذشته های دور به صورت شبانه روزی میسوزد و آتش از حفره هایی که بر روی این کوه وجود دارد شعله میکشد. این شعله ها به ویژه در شب منظره منحصر به فردی را ایجاد میکند. تشکوه در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.
به گفتهی کارشناسان زمینشناسی دلیل شعلهور شدن آتش کوه، گوگرد موجود در زمین و متصاعد شدن گاز طبیعی از عمق زمین به سطح است. گازهای هیدروکربوری از لایههای مختلف زمین عبور میکنند و از هر درز و شکافی در سطح زمین به بیرون نشت کرده و شعلهور میشوند؛ به طوری که هنگام شب، نور سوختن این گاز بیشتر دیده میشود. این گازهای گوگردی بوی نامطبوعی را در اطراف کوه ایجاد میکنند و ممکن است حضور طولانی مدت در جوار این گازها باعث مسمومیت شود.
اگر در گوشه و کنار تشکوه گودالی کوچک حفر کنید، میبینید که بلافاصله گاز طبیعی از گودال بیرون میآید و بعد از آن، به چشم خودتان میبینید که چطور از همان گودال کوچک شعله زبانه میکشد. این تنها کاری است که میتوانید برای شعلهور کردن آتش در اطراف این کوه انجامدهید؛ چراکه از هیچ راه دیگری قادر نخواهید بود در اطراف تشکوه آتش روشن کنید. دلیلش هم این است که حجم گازهای متصاعد شده در اطراف این کوه به قدری زیاد است که ترکیب هوای اطراف را بهم زده وچون زور اکسیژن موجود به این گاز نمیرسد، بنابراین به هیچ وجه آتش دیگری در این منطقه روشن نخواهد شد.
این روزها تشکوه توجه گردشگران بسیاری را به خود جلب کرده است. در مسیر تشکوه زمین های کشاورزی و تپه های زیبایی وجود دارد که مملو از سبزی و طراوت است. در این میان رودخانه زیبا و پرآبی است که رهگذران مدت زمانی در کنار آن وقت به شادی میگذرانند. البته مسیر دسترسی به کوه کمی دشوار است و تابلوهای راهنمای مشخصی هم در طول راه وجود ندارد. بنابراین حتما از محلی های منطقه کمک بگیرید.
رامهرز یکی از شهرستان های استان خوزستان است که در غرب این استان قرار دارد و یکی از شهر های تاریخی ایران محسوب میشود. این شهرستان جاذبه های گردشگری بسیاری دارد که کمتر شناخته شده اند.
شهر سوخته یکی از آثار تاریخی و باستانی عصر برنز منطقه تمدن جیرفت در استان سیستان و بلوچستان در ایران، به شمار میآید. شهر در ساحل رودخانه هیرمند و دریاچه هامون زمان خود و کنار جاده کنونی زاهدان - زابل بنا شده بودهاست .
بر مبنای یافتههای باستان شناسان شهر سوخته در حدود 280 هکتار وسعت دارد و بقایای آن نشان میدهد که این شهر دارای پنج قسمت اساسی بوده که شامل بخش مسکونی واقع در شمال شرقی شهر سوخته ؛ بخشهای مرکزی ؛ منطقه صنعتی ؛ بناهای یادمانی ؛ و گورستان است که به صورت تپههای متوالی و چسبیده به هم واقع شدهاند. هشتاد هکتار از شهر سوخته را بخش مسکونی تشکیل میدادهاست.
قدمت شهر سوخته را بالغ بر 5000 سال ذکر میکنند. این شهر در دوره ماقبل تاریخ حدود ۳۲۰۰ قبل از میلاد پایهگذاری و حدود ۱۸۰۰ قبل از میلاد متروک شده است. برای دورهای حدود ۱۴۰۰ سال، زندگی در این شهر جریان داشته است. دوران شکوفایی این تمدن بین سالهای ۲۵۰۰ تا ۲۲۰۰ قبل از میلاد بوده است که شهر حدود ۵۵۰۰۰ نفر جمعیت داشته است. در این شهر دو گروه عمده کشاورزان و صنعتگران اکثریت را تشکیل میدادهاند.
گِل فِشان پدیدهای طبیعی است که طی آن گل ولای از زیر زمین، چشمه وار به سطح زمین میرسد و شکل ماهوری به خود میگیرد. کوه های گل افشان چابهار جاذبه ای شگرف، نادر و منحصر به فرد طبیعی زمین شناسی است که با دارا بودن پتانسیل ها و امتیازات مخصوص خود می تواند به عنوان دومین ژئوپارک خاورمیانه به یک اثر جهانی تبدیل شود.
بندر تنگ دارای سه تپه کوچک گلفشان است که یکی از آنها شبیه آتشفشان و در حال حاضر فعال است و بقیه آنها نیز از چند سال قبل به صورت غیرفعال درآمدهاند. در بلندای این تپهها، دهانههایی به قطر چند سانتی متر وجود دارد و از دهانه گلفشان که در حال حاضر فعال است، به طور متناوب گل خاکستری رنگ خارج شده و به سوی دامنهها سرازیر میشود. دوره تناوب این پدیده نادر و زیبا ده تا پانزده دقیقه است که این عمل با لرزش خاک همراه است و گاهی به هنگام خروج گل، صدایی همانند شلیک تفنگ به گوش میرسد.
کوه گل افشان بندر تنگ با ارتفاع تقریبی 100 متر و قطر قاعده کمی بیش از 100 متر در فاصله حدود 100 کیلومتری شهرستان چابهار قرار دارد. اطراف این کوه را بیابانی وسیع فرا گرفته که ظاهرا این بیابان نیز همچون خود کوه ماحصل اتفاقاتی درون زمین است. اطراف کوه به فاصله حدود 200 متر از کوه، چاله ای به عمق حدود 2 متر ایجاد شده که برای رسیدن به کوه باید وارد این چاله شد.
بالا رفتن از کوه اگر فصل بارندگی نباشد؛ تقریبا راحت است. در بالاترین نقطه کوه چاله ای به قطر کمتر از یک متر و به عمق حدود نیم متر وجود دارد که با گل پوشیده شده است.
اصولا گل فشان ها کاربرد زیادی دارند که از جمله آنها میتوان به استفاده از در سفال سازی، کوزه گری، بهره برداری از گاز، گردشگری (به ویژه در موضوع تحقیقات زمین شناسی )، گل درمانی و…اشاره کرد. بسیاری از مردم از گل های گل فشان برای موارد درمانی استفاده میکنند. استفاده از خاصیت درمانی گل فشان فقط مختص استان سیستان و بلوچستان نبوده و در کشورها دیگر از جمله آذربایجان استفاده میشود. از گل ها برای درمان بیماری های پوستی، درمان درد کمر،درد های مفاصل و… استفاده میشود. همچنین برای درمان تنگی عضلانی و انقباظ عروق موثرند.
منبع : irandeserts.com - tripyar.com
بندر چابهار یکی از شهر های استان سیستان و بلوچستان است که به دلیل آب و هوای معتدل و بهاری خود در تمامی فصل ها، چابهار (چهار بهار ) نامیده شده است.
چابهار به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و از مناطق آزاد بازرگانی ایران است. علاوه بر موقعیت بازرگانی چابهار، این شهر دارای جاذبه های متعدد تاریخی و طبیعی است. یکی از جاذبه های منحصر به فرد و کمتر شناخته شده چابهار و حتی جهان کوه های مینیاتوری یا مریخی است.
این کوهها به سبب وضعیتی که دارند در دستهی مناطق بدبوم یا بدلند قرار میگیرند که عبارتند از زمینها و بلندیهایی که در برابر فرسایش بدین شکل درآمدهاند. ویژگی مشترک این مناطق عدم وجود پوشش گیاهی و نداشتن ارزش چراگاهی است. کوههای مینیاتوری از نوع رسوبی هستند و طبق نظر کارشناسان در گذشتههای دور زیر تلی از خاک مدفون بوده که بر اثر گذشت زمان و بارش بارانهای موسمی از زیر خاک سر برآوردهاند .
شیارهای ریز و یکدستی که روی این کوهها وجود دارد سبب شده است تا نام مینیاتوری به خود بگیرند. همچنین برخی به دلیل شکل خاص این کو ه ها که جلوه ای فرازمینی دارند و نمونه آن در تمام کره زمین کمتر پیدا میشود، نام کوه های مریخی را بر آن گذاشته اند. با قدم زدن در میان این کوه ها با شکل و شمایل عجیب و زیبا به شما حس قدم زدن بر روی کره مریخ دست میدهد .
عمر این کوهها را بالغ بر ۵ میلیون سال برآورد کردهاند. کوههای مینیاتوری یا مریخی ادامه رشته کوههای زاگرس هستند که تا پاکستان ادامه دارند. ارتفاع این کوهها متغییر بوده و از پنج متر تا بیش از صد متر در میان آنها پیدا میشود .
نکتهی جالب پیدا شدن انواع فسیل ماهی و آبزی در این کوهها است که ثابت میکند کوههای مینیاتوری در گذشته زیر آب قرار داشتهاند. همچنین از آنجایی که کوهها در نزدیکی دریا قرار دارند نمیتوان اثر جزر و مد را روی آنها نادیده گرفت .
به دلیل گردشگر پذیر بودن این منطقه، برای رفاه حال این گردشگران مجمتع گردشگری ای به مساحت ۷ هکتار در بين کوه هاي مريخي (مينياتوري) مشرف به سواحل درياي عمان ساخته شده است که شامل دو سالن ويژه اردوهاي دانش آموزي، فضاي سبز، سرويس هاي بهداشتي، ۶ سوئيت، آلاچيق، سکوي ويژه رصد ستارگان و ديگر امکانات تفريحي و گردشگري است .
یکی دیگر از ویژگی های مهم این منطقه که برای اختر شناسان و علاقمندان به نجوم خیلی جالب و دارای اهمیت است این است که آسمان اين نقطه قابليت رصد همزمان 14 صور فلکي را دارد .
منبع : fa.wikipedia.org - kojaro.com - tripyar.com - yjc.ir
قلعه فین واقع در بخش فین شهرستان بندر عباس و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است.قلعه فین بر روی تپه ای مرتفع قرار دارد. قدمت این قلعه را از روی سفالهای بدست آمده میتوان به قرون میانه اسلامی نسبت داد. قلعه مذکور و احتمالاً در زمان ساخت جنبه نظامی داشتهاست. این قلعه به شماره ۷۲۷۰ به ثبت آثار ملی ایران رسیدهاست، این قلعه در زلزله سال ۱۳۸۶ کمی خسارت دیده است.
قلعه فین بر روی صخره ای بلند و مشرف به راه های ارتباطی منطقه قرار گرفته است. قلعه فین و تپه طبیعی آن فضای بزرگی را در بر میگیرد که بیشترین طول آن 290 متر و بیشترین عرض آن 180 متر است. از وجود برج هایی که در هر یک از گوشه ها قرار گرفته میتوان حدس زد نقشه واقعی این قلعه چند ضلعی نامنظمی بوده که بوسیله برج های مدوری محافظت میشده است.
مصالح به کار رفته در فضای قلعه در بخش زیرین دیوار ها و برج ها سنگ های نا منظم و ملات ساروج و در بخش های بالایی خشت های مربع شکل به ابعاد 5* 20*20 سانتیمتر هستند.
در حاشیه قلعه و بر روی دامنه تند آن الحاقاتی از سده اخیر با اسکلت فلزی و آجر و سیمان و کاشی دیده میشود که در دوره های بعد به فضای قلعه افزوده شده است.
شهر فین در شمالغربی در فاصله ۹۵ کیلومتری بندرعباس قرار دارد. این شهر با دارا بودن فضای وسیعی نخلستان متراکم و خیابانهای عموماً عاری از بدنه ساختمانی به عنوان یکی از نمونههای نادر و واقعی باغ ـ شهر در سطح کشور است.
ارتفاع متوسط کویر مرنجاب از سطح آب های آزاد در حدود ۸۵۰ متر میباشد. قسمت عمده این کویر پوشیده از تپههای شنی و ریگزار است. کویر مرنجاب از نظر پوشش گیاهی بسیار غنی است. عمده پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شورپسند از جمله درخت های گز و تاق و بوتههای قیچ است. پوشش جانوری منطقه به دلیل وجود آب و غذای فراوان بسیار غنی است. از جمله حیوانات موجود می توان به گرگ، شغال، کفتار، روباه شنی، گربه شنی، بزمجه، آفتابپرست، انواع مارمولک، مار، عقرب، تیهو، عقاب، شاهین اشاره کرد. در سال اخیر یک جفت پلنگ نیز در منطقه مرنجاب مشاهده شده است. کویر مرنجاب یکی از زیباترین نقاط کویری ایران محسوب میشود. تپههای شنی بلند و جنگل های تاق جلوه زیبایی به این منطقه بخشیده است. دریاچه نمک آران و بیدگل و جزیره سرگردان از دیگر نقاط دیدنی منطقه محسوب میشوند. چاه تاریخی دستکن در قسمت شرق کویر، محل آبشخور شترهای کاروان ها بوده است. در صورتی که قصد سفر به این منطقه را دارید تنها سفر نکنید. مجهز به قطب نما و جی پی اس باشید. بدون داشتن راهنما وارد دریاچه نمک نشوید. با وسیله نقلیه خیلی به جزیره نزدیک نشوید زیرا زمین های اطراف آن باتلاقی است. وسایل و تجهیزات مهم در کویر نوردی را باید به همراه داشته باشید.
بستن ![]()
نام کاربری (شماره موبایل)
رمز عبور
نام کاربری (شماره موبایل)
کد امنیتی :
آیا کلمه عبور خود را فراموش کرده اید ؟
بازگشت به ورود.
می خواهید ثبت نام کنید ؟ عضویت |